Ý nghĩa hoành phi câu đối mà bạn nên biết

Theo phong tục từ ngàn đời nay ở những chốn linh thiêng như đình, đền, nhà thờ hay ban thờ gia tiên thường được treo các bức hoành phi câu đối. Bộ hoành phi câu đối đẹp là sự kết hợp giữa hoành phi và câu đối, là nơi lưu giữ những giá trị đẹp về truyền thống văn hóa, răn dạy con cháu nhớ về nguồn cội. Mỗi nhà, tùy theo nếp văn hóa và không gian mà lựa chọn bộ hoành phi câu đối để treo cho phù hợp. Hoành phi câu đối có thể treo trọn bộ hoặc một trong hai. 

Hoành phi câu đối là vật phẩm mang giá trị văn hóa thờ cúng của người Việt

Vậy hoành phi câu đối gồm những gì?

"Hoành phi câu đối" là tên gọi chung mà dân gian vẫn thường gọi. Tuy nhiên, trong bộ hoành phi câu đối được chia ra thành hoành phi và câu đối. Tùy theo ý muốn của từng gia chủ, người ta có thể treo hoành phi (bảng hình chữ nhật), hoặc treo câu đối (câu đối hình quả bầu, trúc mai, vắt vải, khảm ốc, tiên mừng thọ,...).

- Bức hoành phi được trang trí bằng khổ hình chữ nhật, chạm khắc tùy ý. Chữ viết lên đó từ 3 - 4 chữ thể hiện ý nghĩa riêng theo mong muốn của từng gia chủ. Hoành phi được treo ở giữa ban, ở vị trí trang trọng và cao nhất.

- Câu đối là 2 vế đối xứng nhau được treo phía dưới bức hoành phi, có thể là treo bên trên hoặc mép bên cạnh so với bàn thờ. Màu chữ trên bộ hoành phi câu đối thường sử dụng là màu vàng, đen hoặc đỏ tùy theo nghệ nhân. Nguyên bộ sẽ sử dụng chung một tông màu.

Hoành phi câu đối có thể làm từ gỗ hoặc đồng, tuy nhiên, đặc sắc và độc đáo nhất phải kể đến những bộ hoành phi câu đối được đúc bằng đồng, bởi nó có độ bền cao, kỹ thuật đúc thủ công với việc chạm khắc chi tiết như long, ly, quy, phượng và các loại hoa văn tinh xảo từng đường nét.

Hoành phi câu đối bằng đồng đang được sử dụng khá nhiều hiện nay

Ý nghĩa của bộ hoành phi câu đối

Hoành phi câu đối là sự cân xứng giữa các chữ đại tự và câu đối hai bên, chúng mang ý nghĩa về sự ca tụng công đức của tổ tiên, hay bày tỏ sự kính trọng của con cháu với gia tiên. Bộ hoành phi câu đối được treo trong nhà, đình chùa, nhà thờ...mang ý nghĩa giáo dục về chữ hiếu, chữ nhân, tình thần đoàn kết, lòng yêu nước, tình cảm gia đình, làng nước. Ngày nay, nhiều phương pháp và mô hình được áp dụng để giáo dục con cháu, học sinh trong nhà trường, trong đó có sử dụng các bộ hoành phi câu đối này.

Được treo ở những nơi tôn nghiêm, hoành phi câu đối vừa mang tính chất nghi lễ, vừa có giá trị về nghệ thuật. Những hoành phi cổ thực sự là di sản quý báu của cha ông. Trong thuật phong thủy thì việc treo hoành phi câu đối trong nhà cũng mang đến cho gia chủ nhiều niềm vui và may mắn.

Ý nghĩa bức hoành phi

Chữ viết trên bức hoành phi đều mang ý nghĩa tỏ lòng tôn kính của con cháu đối với tổ tiên, ca tụng công đức của tổ tiên ông bà, ghi lại những lời răn dạy con cháu hoặc thể hiện ước nguyện cầu mong sự bình an, thái bình.

Một số câu đề trên bức hoành phi thờ cúng tổ tiên thường dùng:
+ Đức Lưu Quang ( Đức độ sáng mãi )
+ Phụng Tổ Đường ( phụng thờ tiên tổ)
+ Mộc Bản Thủy Nguyên ( cây có gốc, nước có nguồn)
+ Vạn Cổ Anh Linh ( muôn thuở linh thiêng)
+ Ẩm Hà Tư Nguyên ( uống nước nhớ nguồn )
+ Quang Tiền Thùy Hậu ( gương sáng người trước, để phúc người sau)
+ Tổ Củng Tôn Bồn ( Tổ tiên gây dựng, con cháu đắp bồi)…

Ý nghĩa đôi câu đối

Ở hai cột phía trước bàn thờ hoặc trên tường có treo mỗi bên một câu đối. Cũng như bức hoành phi ,ngoài dùng để trang trí, câu đối còn ghi lại những lời dạy về giá trị đạo đức truyền thống của tổ tiên, ca ngợi công đức của dòng họ gia tộc hoặc cầu mong thái bình, thịnh vượng.

Dưới đây là một số mẫu câu đối hay và ý nghĩa:
Tổ công tông đức thiên niên thịnh
Tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh
———————————-
Phúc sinh phú quý gia đình thịnh
Lộc tiến vinh hoa tử tôn hưng
———————————-
Đức thừa tiên tổ thiên niên thịnh
Phúc ấm nhi tôn bách thế vinh
————————————
Tiên tổ thiên niên phù hậu duệ
Tử tôn hậu thế vọng tiền nhân…

Cách treo hoành phi câu đối nơi thờ cúng

Hoành phi câu đối có thể có nhiều kiểu dáng, kích thước, mẫu mã khác nhau. Nhưng khi treo bộ hoành phi câu đối tại nơi thờ cúng, vẫn phải tuân theo một số quy tắc nhất định sau đây:

- Khi treo hoành phi câu đối gia chủ cần lưu ý đến kích thước của bàn thờ để treo các bộ hoành phi sao cho phù hợp, tránh to quá hoặc nhỏ quá mất cân đối. Với những bàn thờ có kích thước 1m35 thì chỉ nên treo bộ hoành phi 1m35 hoặc nhỏ hơn, bàn thờ 1m75 thì có thể treo bộ hoành phi câu đối 1m75 hoặc 1m55. Với những bàn thờ lớn hơn thì nên đặt hoành phi theo yêu cầu cho phù hợp.

- Bức hoành phi bao giờ cũng được treo chính giữa bàn thờ và trên cùng, hướng ra ngoài, cố định và ít di chuyển, tạo cảm giác bền vững, lâu dài.  Góc treo nghiêng khoảng 25 đến 30 độ để có thể nhìn thấy một cách rõ nhất và đẹp nhất. Đôi câu đối được treo ở hai bên và hơi thấp xuống so với hoành phi, có thể treo từ mặt bàn thờ trở lên nằm trong mép bàn thờ hoặc bên ngoài đều được, tùy theo không gian để treo cho phù hợp.

-> Một lưu ý quan trọng đó chính là chữ viết trên bộ hoành phi câu đối. Không phải tùy tiện mà có thể treo hoành phi câu đối theo ý thích của cá nhân được. Mỗi chữ trên hoành phi hay đôi câu đối đều cần phải lựa chọn cho phù hợp. Có loại chỉ được dùng cho nhà thờ họ, có loại chỉ dùng cho đền chùa, có loại treo ở bàn thờ gia tiên.

Cơ sở Đúc Đồng Bảo Long hiện đang sở hữu rất nhiều mẫu hoành phi câu đối bằng đồng đẹp. Nếu quý khách có thiện chí xin liên hệ cho chúng tôi để được tư vấn.

THÔNG TIN CHI TIẾT: 
Xưởng SX: Làng nghề đúc đồng - Ý Yên - NĐ
Trụ Sở: Khu CN - TT. Lâm - Ý Yên - Nam Định
Chi Nhánh Hà Nội: 277 Nguyễn Trãi - Thanh Xuân
Chi Nhánh TPHCM: 65 Cộng Hòa - P. 4 - Q. Tân Bình
Hotline: 0968.966.268