Tìm hiểu các nghi thức thờ cúng tổ tiên quan trọng của người Việt

21/10/2020

Thờ cúng tổ tiên là một trong những tín ngưỡng quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt. Đây cũng là truyền thống "uống nước nhớ nguồn" và Đạo Hiếu tốt đẹp được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Vậy các nghi thức thờ cúng tổ tiên quan trọng mà mỗi người cần nắm là gì? Hãy cùng Đúc Đồng Bảo Long tìm hiểu chi tiết trong nội dung bài viết sau đây nhé!

Ý nghĩa thờ cúng tổ tiên trong văn hoá tâm linh

Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên có ý nghĩa bình dị và giàu tính thực tiễn. Không giống như sự cực đoan trong nhiều tôn giáo khác. Bởi vậy, tục thờ này dễ dàng được thế tục hóa trở thành nếp sống, phong tục, bám rễ sâu trong tiềm thức của mỗi người.

Lưu giữ truyền thống tốt đẹp của dân tộc: Bằng việc thờ cúng tổ tiên, thế hệ trước làm gương cho thế hệ sau. Đây không chỉ vì trách nhiệm đối với các bậc sinh thành mà còn để giáo dục dạy dỗ con cháu lưu truyền nòi giống.

Bày tỏ lòng thành kính, biết ơn đến gia tiên, thánh thần: Mỗi một gia đình, dù điều kiện thế nào đi chăng nữa cũng sẽ có ít nhất một bàn thờ gia tiên, thần linh trong nhà. Mỗi bàn thờ sẽ có ít nhất 1 bát hương để có thể thắp nhang, bày tỏ lòng kính trọng, biết ơn đến gia tiên, thánh thần.

Thể hiện những mong cầu, nguyện vọng: Khi thực hành tín ngưỡng, người ta thường sẽ nêu những nguyện vọng, lời cầu xin như: lời cầu xin che chở, phù trợ cho cuộc sống được bình yên, suôn sẻ… Con người sẽ cảm thấy thanh thản về mặt tâm linh, điểm tựa tinh thần quan trọng cho cuộc sống.

nghi thức thờ cúng tổ tiên

Thờ cúng tổ tiên có ý nghĩa quan trọng, là một phần không thể thiếu trong đời sống người Việt

Với những mong muốn bình dị và niềm tin nguyên thủy chất phát, thờ tổ tiên được coi là thứ tín ngưỡng không thể thiếu với mọi lớp người. Có thể nói, thờ cúng tổ tiên là một tín ngưỡng dân gian của dân tộc có nguồn gốc từ xa xưa. Đây chính là cách gìn giữ lòng nhân ái, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” trong suốt lịch sử.

>>> 50+ mẫu đỉnh đồng thờ gia tiên, thờ Phật tốt nhất

Các nghi thức thờ cúng tổ tiên quan trọng của người Việt

Trong phong tục thờ cúng của người Việt, các quy trình thờ tự đều phải thực hiện theo một quy chuẩn bắt buộc từ nghi thức cho đến nguyên tắc bài trí, vốn được truyền lại qua nhiều thế hệ. Do đó, các nghi thức bắt buộc trong thờ cúng tổ tiên được quy định như sau:

1. Cúng:

Cúng là hành động dâng lễ vật lên ông bà, tổ tiên hoặc tế phẩm lên các vị Thần linh, Thánh thần. Trong đạo Phật, cúng dường là dâng lễ vật tượng trưng lên Tam bảo nhằm bảo tỏ lòng biết ơn và tích luỹ công đức. Cúng thường được thực hiện khi đến những ngày đặc biệt như Giỗ, Tết, Lễ, Rằm, Mùng 1,...

Khi đến những ngày này, gia chủ sẽ tiến hành bày lễ cúng lên ban thờ rồi thắp hương, thắp đèn, đốt nến, khấn, vái, hay lạy để tỏ lòng biết ơn, hiếu kính, và cầu xin phước lành. Việc cúng bái này không chỉ để gợi nhớ lại, tỏ lòng thành tới tổ tiên, ông bà, mà còn để đưa ra những lời cầu xin, mong linh hồn người thân che chở người còn sống.

Đồ cúng mà gia chủ chuẩn bị thường sẽ có gà, xôi, rượu, chè, bánh trái, hoa quả, vàng mã hoặc nhiều hơn tuỳ vào điều kiện và tấm lòng của gia chủ.

thực hành nghi thức thờ cúng tổ tiên

Nghi thức thờ cúng tổ tiên là điều bắt buộc với các gia đình

2. Khấn:

Khấn là lời cầu khẩn, được nói ra một cách nhỏ, lầm bầm trong miệng khi cúng. Trong những lời đó sẽ đi kèm với những mong muốn, nguyện cầu, hy vọng của gia chủ hoặc người cúng gửi đến gia linh và lòng thành tâm của họ đối với gia tiên, thành linh.

Khi khấn, sẽ thường nhắc đến đầy đủ các thông tin như: ngày/tháng/năm, nơi ở, mục đích buổi cúng lễ, người được cúng, tên những người trong gia đình, lời cầu xin, và lời hứa. Có một số gia đình sẽ lựa chọn khấn theo bài văn khấn lễ tổ tiên được ghi lại trong sách. Hoặc đơn giản là nghĩ gì nói lấy, bày tỏ đủ lòng thành kính.

3. Vái:

Vái là hành đồng chỉ tư thế đứng hoặc quỳ, nhất là trong các dịp lễ ngoài trời. Vái được thực hiện sau khi đã đưa ra lời cầu xin, chúng ta phải vái lạy với tổ tiên.

Khi vái thì chắp hai bàn tay lại để trước ngực rồi đưa lên ngang đầu, hơi cúi đầu và khom lưng xuống rồi sau đó ngẩng lên, đưa hai bàn tay xuống lên theo nhịp lúc cúi xuống khi ngẩng lên. Tùy theo từng trường hợp, người ta vái 2,3,4, hay 5 vái để kết hợp với lạy.

Khi thực hành nghi thức thờ cúng tổ tiên, chúng ta cần tuân thủ theo các quy tắc

4. Lạy:

Lạy là hành động bày tỏ lòng tôn kính chân thành với người quá cố. Lạy và vái thường đi cùng với nhau, kết hợp cùng nhau. Lạy có thể lạy nhiều lần, với số lần lạy khác nhau thì mang những ý nghĩa khác nhau:

+ Nếu 2 lạy: Hai lạy thường dùng để áp dụng cho người sống như trong trường hợp cô dâu chú rể lạy cha mẹ. Hoặc khi đi phúng điếu, nếu là vai dưới của người quá cố như em, con cháu, và những người vào hàng con em,...

+ Nếu 3 lạy: Khi đi lễ Phật, ta lạy 3 lạy. Ba lạy tượng trưng cho Phật, Pháp, và Tăng. Phật ở đây là giác, tức là giác ngộ, sáng suốt, thông hiểu mọi lẽ. Pháp là chánh, tức là điều chính đáng, trái với tà ngụy. Tăng là tịnh, tức là trong sạch, thanh tịnh, không nhơ bẩn. 

+ Nếu 4 lạy: Bốn lạy tượng trưng cho tứ thân phụ mãu, bốn phương và tứ tượng. Bao gồm cõi âm lẫn cõi dương mà hồn ở trên trời và phách ở dưới đất. Thường áp dụng khi cúng người quá cố như ông bà, cha mẹ và thánh thần. 

+ Nếu 5 lạy: Ngày xưa, 5 lần lạy được tượng trưng cho 5 phương hướng Đông, Tây, Nam, Bắc và Trung tâm chính là nơi nhà Vua ở. Chính vì vậy, người ta chỉ lạy 5 lạy khi lạy Vua. Ngày nay, trong lễ giỗ tổ Hùng Vương, những người trong ban tế lễ thường lạy 5 lạy.

Đồ thờ cúng trên bàn thờ gia tiên khi thực hiện các nghi lễ sẽ bao gồm những gì?

Tùy vào mục đích, hoàn cảnh và điều kiện của mỗi gia đình, sẽ lựa chọn những đồ thờ cúng khác nhau. Dưới đây là một bàn thờ đầy đủ mà gia chủ nên tham khảo để các nghi thức thờ cúng được tiến hành hiệu quả và suôn sẻ:

1. Đỉnh thờ

2. Bát hương

3. Mâm bồng 

4. Ngai chén

5. Lọ hoa/ bình bông

6. Đèn thờ

7. Chân nến

8. Ống hương

9. Chóe thờ

10. Đài thờ

ban thờ cúng gia tiên

Một bộ đồ thờ bằng đồng đầy đủ trên ban thờ gia tiên

Đúc Đồng Bảo Long – Cửa hàng uy tín bán đồ thờ bằng đồng chất lượng

Đúc Đồng Bảo Long là cửa hàng uy tín chuyên phân phối các loại đồ thờ bằng đồng chất lượng với mức giá phải chăng. Chúng tôi tự hào là một trong những cơ sở lớn nhất tại làng nghề Ý Yên – Nam Định với đội ngũ nghệ nhân tài hoa, đội ngũ thợ lành nghề.

đồ thờ bằng đồng chất lượng

Đúc Đồng Bảo Long là cửa hàng chuyên cung cấp nhiều mẫu đồ thờ bằng đồng đẹp với mức giá rẻ

Chúng tôi có rất nhiều sản phẩm như: đồ thờ bằng đồng, tranh đồng, tượng đồng... theo yêu cầu… Được khách hàng trong cả nước cũng như nước ngoài đặt tin tưởng, sử dụng với đánh giá tích cực về "CHẤT LƯỢNG TỐT – ĐỘ BỀN CAO – MẪU MÃ ĐẸP – GIÁ HỢP LÝ – DỊCH VỤ TỐT".

Quý khách quan tâm đến sản phẩm có thể đến các showroom gần nhất trên toàn quốc, hoặc liên hệ trực tiếp Hotline: 0968.966.268 để được hỗ trợ tốt nhất.