Nên mua đồ thờ bằng đồng Ý Yên hay Đại Bái?

06/01/2020

Nên mua đồ thờ bằng đồng Ý Yên hay Đại Bái? Đây là nỗi băn khoăn của nhiều khách hàng khi không biết nên chọn làng nghề nào để sắm các món đồ thờ bằng đồng. Bởi đây là hai làng nghề đúc đồng thủ công mỹ nghệ nổi tiếng, có tuổi đời lâu nhất tại Việt Nam. Để giải đáp thắc mắc này, hãy cùng Đúc Đồng Bảo Long tìm hiểu chi tiết về hai làng nghề truyền thống và những lời khuyên từ chuyên gia trong bài viết sau đây nhé.

lựa chọn đồ thờ cúng ý yên hay đại bái

Lựa chọn đồ thờ cúng bằng đồng Ý Yên hay Đại Bái

Đôi nét về làng nghề chế tác đồ thờ bằng đồng Ý Yên và Đại Bái

Làng nghề Ý Yên và Đại Bái là 2 làng nghề lâu đời hoạt động trong lĩnh vực đúc đồng thủ công mỹ nghệ của miền Bắc – Việt Nam. Với lịch sử cả trăm năm, những nghệ nhân từ hai làng nghề đã có nhiều đóng góp để đời cho lĩnh vực thủ công mỹ nghệ với vô vàn tác phẩm bằng đồng mang giá trị thẩm mỹ và văn hoá cùng tinh thần phát huy và gìn giữ tinh hoa dân tộc đã được nhà nước tặng bằng khen cho nhiều tập thể và cá nhân xuất sắc.

Lịch sử làng đúc đồng Đại Bái:

Đại Bái thuộc huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh là một trong số ít làng nghề đúc đồng nổi tiếng ở Việt Nam. Theo tương truyền, năm xưa làng Đại Bái còn có tên là làng Văn Lang (có thời kỳ làng còn có tên là làng Bưởi nồi), làng nằm trên một dải đất cao bên bờ sông Bái Giang (Sông Đuống bây giờ), chuyên sản xuất các dụng cụ thiết yếu, đồ dùng bằng đồng trong gia đình như: Ấm, mâm, chậu thau...Tuy nhiên phải đến đầu thế kỷ XI nghề đúc đồng ở Đại Bái mới được phát triển mạnh nhờ công của "Tiền Tiên Sư" Nguyễn Công Truyền- người chuyên lo tổ chức sản xuất, tạo mẫu, phát triển thị trường.

Ngày nay làng Đại Bái tiếp tục phát triển và gìn giữ nghề truyền thống với những doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh, cải tiến kỹ thuật, phát triển , tự chế ra máy móc như máy cán, máy dập, máy đánh bóng... sản phẩm ngày càng đa dạng phong phú và tìm kiếm thị trường xuất khẩu.

làng nghề đúc đồng đại bái

Làng nghề đúc đồng Đại Bái

Lịch sử làng đúc đồng Ý Yên

Nói đến đúc đồng Ý Yên, chúng ta nghĩ ngay đến làng nghề đúc đồng Tống Xá, trước khi thuộc xã Vạn Xá, nay thuộc thị trấn Lâm, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định. Nằm cách thành phố Nam Định khoảng 20km, làng Tống Xá được coi là một trong những cái nôi lớn của nghề đúc đồng truyền thống với lịch sử phát triển gần 900 năm. Các nghệ nhân đúc đồng tài hoa đã tạo ra nhiều sản phẩm tinh xảo có mặt khắp cả nước.

Tống Xá là vùng đất cổ với hơn 1.200 năm lịch sử mở đất, lập thôn được hình thành vào thế kỷ VIII do hai ông Tống Phúc Thành và Dương Vạn Hợp đem theo gia thất về đây khai hoang, vỡ đất, trồng cấy lập trang ấp có tên là Kiến Hoà, sau này đổi tên là làng Tống Xá. Sau 327 năm ra đời trang Kiến Hòa, đến năm 1118, vào ngày 12-2 nhà sư Nguyễn Chí Thành tu ở chùa Điềm Xá, Gia Viễn, Ninh Bình đã đến thăm cảnh chùa ở đường leo của Tống Xá.

Trong thời gian 7 tháng ở lại chùa, Ông đã tìm thấy ở cánh đồng phía Đông làng Tống Xá có chứa loại đất sét có thể làm được khuôn đúc, Ông đã dạy dân làng Tống Xá đào thành những hố sâu để lấy đất đem về làm khuôn và dạy nghề đúc kim loại. Từ đó cánh đồng đào hố làm đất sét này được gọi là cánh đồng Cầu Hố.

Đồng thời với dạy nghề đúc, Ông đã cho tu sửa lại chùa đường leo và đặt tên chùa là “Cổ Liêu tự”. Ngày 12-9 cùng năm, tự nhiên Ông bỏ ra đi. Để tưởng nhớ công lao của Ông, dân làng đã lập đền thờ Ông cạnh đền thờ Ông Tống và Ông Dương gọi là đền thờ Đức Thánh Tổ. Sau khi chùa ở đường leo có tên là Cổ Liêu thì khu vực dân cư phía Đông Nam làng Tống Xá (tách ra từ trang Kiến Hòa), đa số là dòng họ Dương của ông Dương Vạn Hợp ở gần chùa đã đặt tên chùa, đó là làng Cổ Liêu (tên Cổ Liêu do nhà sư Minh Không đặt năm 1118).

làng nghề đúc đồng ý yên

Làng nghề đúc đồng Ý Yên

Ngày nay, sản phẩm của làng nghề ngày càng đa dạng với những bức tượng Phật, danh nhân, lãnh tụ dân tộc. Đặc biệt, phải kể đến những công trình lớn tầm cỡ quốc gia, thể hiện tinh thần, ý nghĩa lịch sử, tầm vóc thời đại như Tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ cao 16,2m, nặng 220 tấn trong dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử.

Kỷ niệm 990 năm Thăng Long- Hà Nội, người thợ đúc đồng Ý Yên lại được “chọn mặt gửi vàng” đúc tượng Vua Lý Thái Tổ, cao 10,1m, nặng 45 tấn. Ở công trình này, người thợ đúc đồng Ý Yên đã sử dụng công nghệ đúc tượng liền khối cao gần 7m mà chỉ có 1 khuôn, 1 lần đúc.

Bên cạnh đó, các nghệ nhân Ý Yên còn thực hiện đúc tượng 14 vị Vua thời Trần đặt tại Quần thể Di tích lịch sử - văn hoá Thiên Trường, tượng Bác Hồ, tượng Phật tổ Như Lai bằng đồng đúc liền khối 35 tấn tại núi Non Nước (huyện Sóc Sơn, Hà Nội), tượng Tam thế Phật tổ Như Lai chùa Bái Đính (Ninh Bình) nặng 50 tấn…

Điểm chung trong quy trình chế tác đồ thờ bằng đồng của làng Ý Yên và Đại Bái

Đồ thờ cúng bằng đồng của Ý Yên và Đại Bái nhìn qua có thể phân biệt được sự khác nhau đôi chút như mẫu mã, kích thước, màu sắc. Tuy nhiên để sản xuất ra một món đồ thờ thành phẩm cả 2 làng nghề đều có chung những quy trình, công đoạn chế tác tương tự nhau bao gồm các bước cơ bản như sau:

Tạo mẫu: Bất kể 1 sản phẩm đúc kim loại nào đều có mẫu cứng để làm khuôn đúc. Mẫu trong đúc đồng có thể bằng thạch cao, composite, đá, kim loại hoặc thậm chí bằng đất sét để khô cứng.

Tạo khuôn đúc: Đây là 1 khâu cực kỹ quan trọng trong quy trình đúc đồ thờ. Công đoạn này đòi hỏi tay nghề người thợ phải thật tốt, nhiều kinh nghiệm trong việc dấp khuôn đất, chia khuôn, vét khuôn tạo độ dày mỏng. Khuôn được chia là khuôn âm bản và dương bản, khuôn được đốt cho chin trước khi ghép lại.

Rót Đồng: Đồng được nấu chảy ở nhiệt độ cao (đồng đỏ hơn 2000 độ C, đồng vàng gần 2000 độ), thành dạng lỏng, nước đồng được rót ra cơi ủ nhiệt sau đó được rót trực tiếp vào khuôn.

Sửa nguội: Đây là một trong những khâu vô cùng quan trọng quyết định độ tinh xảo của thành phẩm đồ thờ cúng. Chỉ cần một chút sơ ý người thợ có thể làm hỏng hoặc làm xấu bề mặt sản phẩm. Từng đường ve, mũi mài, cho đến những nét chạm phải đòi hỏi tay nghệ nhuần nhuyễn, chuyên tâm và sang tạo. Cùng 1 phôi đồng đúc ra nhưng 2 người thọ sửa nguội có khi sẽ cho ra 2 thành phẩm rất khác nhau.

Hoàn thiện: Đây là quá trình tạo màu hoặc tạo hoa văn hay đánh bóng bề mặt cho sản phẩm. Các món đồ thờ khi xuất xưởng còn được phủ them 1 lớp dầu bóng 2k trong suốt có tác dụng bảo quản bề mặt cách ly với môi trường làm chậm quá trình oxy hóa của đồng, giữ cho màu sắc như mới.

bộ đồ thờ bằng đồng

Những tiêu chuẩn chung quyết định tới chất lượng đồ thờ bằng đồng tại 2 làng nghề Ý Yên, Đại Bái

Mặc dù có mẫu mã, kiểu dáng sản phẩm khác nhau nhưng hai làng nghề Ý Yên và Đại Bái đều có những điểm chung trong quy trình chế tác. Do đó, không thể tránh khỏi việc hai làng nghề cũng có những tiêu chuẩn chung quyết định đến chất lượng đồ thờ bằng đồng, cụ thể:

1. Nguyên liệu chế tác:

Về nguyên liệu, bất kể sản phẩm thủ công mỹ nghệ nào cũng đòi hỏi khắt khe về nguyên liệu đầu vào. Nguyên liệu có tốt, có chuẩn thì thành phẩm ra mới theo đúng ý muốn. Đồ thờ ở hai làng nghề đều được đúc bằng đồng đỏ, đồng vàng, đồng catut vỏ đạn…, có thể thêm các chất liệu khác để khảm tam khí, khảm ngũ sắc, mạ vàng, dát vàng 9999.

2. Trình độ tay nghề:

Trình độ tay nghề của người thợ quyết định rất lớn đến chất lượng hoàn thiện của thành phẩm. Nói đơn giản là người thọ giỏi, thợ già sẽ cho ra sản phẩm đẹp hơn đẳng cấp hơn những thợ mới học việc hoặc thợ kém tay nghề. Những người thợ đúc đồng ở cả Ý Yên và Đại Bái đều có nhiều năm kinh nghiệm, đã chế tác nhiều sản phẩm và thi công nhiều dự án đúc đồng.

3. Mẫu mã, kiểu dáng:

Đúc đồng cơ bản là công việc chuyển thể chất liệu cho 1 sản phẩm nào đó sang chất liệu đồng theo ý muốn. Vì vậy cơ sở nào sở hữu, đầu tư được nhiều mẫu đẹp, chuẩn thì sẽ có nhiều thành phẩm tốt hơn. Ví dụ cũng cùng là mẫu Đỉnh Đồng cao 60cm nhưng mỗi cơ sở lại có dáng dấp, hoa văn khác nhau. Mẫu của ai đẹp hơn thì thành phẩm của người đó sẽ dễ được khách hàng lự chọn hơn. Tuy nhiên việc đầu tư mẫu mã cũng mất tương đối nhiều chi phí cho nên rất nhiều cơ sở không chịu thay đổi và cập nhật mẫu mã dẫn đến bị tụt hậu.

4. Tiêu chuẩn xuất xưởng:

Đây có lẽ là một trong những tiêu chí rất quan trọng mạ hầu hết 99% các cơ sở không quan tâm hoặc cố tình bỏ qua, chạy theo lợi nhuận. Bất kể lĩnh vực sản xuất nào cũng đều có những tiêu chuẩn riêng áp dụng cho từng ngành hàng. Với đồ đúc thủ công cũng vậy, tiêu chuẩn xuất xưởng phải được đề ra và kiểm soát nghiêm ngặt, để đảm bảo sản phẩm đến tay người tiêu dùng được hoàn hảo nhất. Tránh trường hợp hàng lỗi, hàng không đạt vẫn lấp liếm và bàn giao cho khách.

5. Con mắt nghề:

Đa phần các cơ sở đúc thủ công mỹ nghệ đều dừng lại ở mô hình vừa và nhỏ cho nên công việc hàng ngày chủ và thợ đều nắm rõ. Vì vậy chất lượng thành phẩm có đạt tiêu chuẩn cao hay không còn phụ thuộc nhiều vào con mắt nghề của thợ đặc biệt là ông chủ xưởng với nhiều năm kinh nghiệm. Người chủ phải là người tinh thông, biết nhiều, va vấp nhiều và có con mắt thẩm mỹ tốt mới kiểm soát và điều chỉnh thợ theo ý mình được.

Như vậy, để cho ra đời 1 sản phẩm thờ cúng chất lượng đẹp là một điều không hề đơn giản, mà phải kết hợp của nhiều yếu tố mới cấu thành. Đây cũng chính là mấu chốt của vấn đề khi khách hàng băn khoăn chọn lựa đồ thờ xuất xứ ở Đại Bái hay Ý Yên mà chúng tôi sẽ giải đáp 1 phần dưới đây.

đồ thờ cúng bằng đồng

Bát hương đồng – sản phẩm đồ thờ cúng bằng đồng của làng nghề Ý Yên

Vậy, nên mua đồ thờ bằng đồng tại Ý Yên hay Đại Bái?

Từ những thông tin mà chúng tôi đã cung cấp về hai làng nghề ở trên, chắc hẳn quý bạn đọc cũng đã có sự lựa chọn riêng cho mình. Thực chất, việc lựa chọn duy nhất một làng nghề nào là không bắt buộc bởi mỗi làng nghề có những mẫu mã, sản phẩm với độ đẹp khác nhau, tuỳ thuộc vào gu thẩm mỹ của từng khách hàng. Cùng với đó, chất lượng đồ thờ bằng đồng không nằm ở địa danh các làng nghề mà nó phụ thuộc vào người làm ra các sản phẩm đó. Tức là, phụ thuộc vào đơn vị/cơ sở sản xuất cụ thể.

Giống như khi bạn đóng giường, tủ gỗ, người thợ và người chủ mộc là người quyết định đến chất lượng thành phẩm chứ không phải là cái Làng nghề Đồng Kị hay La Xuyên. Bạn sáng suốt chọn đúng người, đúng việc, đúng thời điểm thì chắc chắn bạn sẽ được nhận được sự hài lòng. Trong sản xuất đồ thờ cúng cũng vậy, bạn đừng nghe quá nhiều những ngôn từ người ta quảng cáo, mà hãy nhìn vào những gì người ta thực hiện để quyết định chọn mặt gửi vàng.

Đồ thờ cúng không giống như hàng tạp hóa, cũng không phải đồ chơi không thích thì bỏ đi, khi đã đặt lên ban thờ gần như mọi thứ bất di bất dịch. Nếu may mắn bạn mua được bộ đồ thờ ưng ý chất lượng tốt thì không sao, nhưng mua phải hàng kém chất lượng, bày một thời gian xuống cấp bạn có chán, có nhức mắt cũng không dễ mà bỏ đi hay thay thế được.

Đúc Đồng Bảo Long – Đơn vị sản xuất đồ thờ bằng đồng chuẩn tại làng nghề Ý Yên, Nam Định

Đúc Đồng Bảo Long tự hào là một đơn vị đúc đồng uy tín, chất lượng thuộc làng nghề đúc đồng Ý Yên - Nam Định với tuổi đời lên đến 20 năm. Chúng tôi đang sở hữu nhiều sản phẩm đồ thờ bằng đồng cao cấp, mẫu mã đẹp mắt, thiết kế độc quyền, với nhiều kích thước vừa có sẵn vừa nhận chế tác theo yêu cầu của khách hàng. Với dịch vụ tốt, chính sách bảo hành lâu, có hỗ trợ giao hàng trên toàn quốc cho nên chúng tôi luôn được nhiều khách hàng tin tưởng và chọn lựa.

Bên cạnh đó, chúng tôi còn có showroom chuyên trưng bày các sản phẩm đồ đồng tại Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh, quý khách có thể ghé trực tiếp tham khảo các mẫu đồ thờ bằng đồng của chúng tôi. Nếu quý khách có nhu cầu xin liên hệ trực tiếp cho chúng tôi để được hỗ trợ, tư vấn kịp thời.

THÔNG TIN CHI TIẾT: 

Xưởng SX: Làng nghề đúc đồng - Ý Yên - NĐ
Trụ Sở: Khu CN - TT. Lâm - Ý Yên - Nam Định
Chi Nhánh Hà Nội: 277 Nguyễn Trãi - Thanh Xuân
Chi Nhánh TPHCM: 65 Cộng Hòa - P. 4 - Q. Tân Bình
Hotline: 0968.966.268