Độc Đáo Chùa Dơi - Ngôi Chùa Cổ Của Người Khmer

24/10/2023

Chùa Dơi là một ngôi chùa có kiến trúc hòa trộn giữa hai nền văn hóa Việt Nam – Campuchia tại tỉnh Sóc Trăng. Đây là một trong những ngôi chùa Khmer lớn và đẹp lộng lẫy nhất trong hệ thống chùa Khmer tại Việt Nam. Du khách đến đây không chỉ để lễ bái mà còn chiêm ngưỡng vẻ đẹp nguy nga lộng lẫy cùng các công trình kiến trúc tiêu biểu. Cùng theo chân Đúc Đồng Bảo Long tìm hiểu ngay về ngôi chùa cổ tại Sóc Trăng ngay nhé!

Lịch sử hình thành chùa Dơi tại Sóc Trăng

Chùa Dơi có tên Khmer là Wath Sêrâytêchô Mahatup, người Kinh và người Hoa đọc chạy từ Mahatup thành “Mã Tộc” nên Chùa còn có tên là Chùa Mã Tộc. Chùa Dơi được khởi công xây dựng vào từ năm 1569, cách nay đã hơn 450 năm do ông Thạch Út đứng ra xây dựng. Khởi đầu, chùa được xây dựng bằng gỗ, lợp lá dừa nước. Từ đó đến nay chùa được trùng tu nhiều lần.

Năm 1960, chùa sửa chữa lớn ở chánh điện bằng vật liệu kiên cố. Ngày 12 tháng 2 năm 1999, Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ VHTT&DL) ban hành Quyết định số 05/1999/QĐ-BVHTT xếp hạng Chùa Dơi là Di tích Kiến trúc – Nghệ thuật cấp Quốc gia.

Đến năm 2008, Chùa Dơi bị cháy ngôi chánh điện. Vào tháng 4 năm 2009, chánh điện chùa đã được phục chế lại như cũ.

Năm 2013, khu du lịch Chùa Dơi được đưa vào hoạt động, nằm phía đối diện cổng chùa, có bãi đậu xe rộng rãi, và các dịch vụ tiện ích khác như nhà hàng chùa Dơi, xe điện,..

chùa Dơi

Chùa Dơi được xây dựng vào năm 1569 (Ảnh: sưu tầm)

Tổng quan kiến trúc chùa Dơi

Quần thể kiến trúc chùa Dơi nằm lọt thỏm trong một khuôn viên rộng 4 ha. Tổng thể kiến trúc này bao gồm các công trình: ngôi chánh điện, sala, nhà hội, phòng ở của các sư thầy, tháp để tro người chết, phòng khách.

Chùa Dơi có kiến trúc Khmer cổ, chánh điện được xây lại bằng gạch, mái lợp ngói, bốn đầu mái cong vút chạm trổ hình rắn Naga, trên đỉnh mái có một ngọn tháp nhọn. Bao quanh chánh điện là các hàng cột đỡ, mỗi cột có một tượng tiên nữ Kemnar chắp hai tay trước ngực,... Mái của tòa chánh điện có chiều dài gần 21 m, chiều rộng hơn 11 m, được xây dựng trên nền cao hơn mặt đất tự nhiên 1 m, nổi bật với kết cấu gồm 4 hệ thống mái chồng lên nhau.

chùa Dơi

Chùa Dơi có lối kiến trúc đậm chất Angkor Khmer – Campuchia (Ảnh: sưu tầm)

Phía bên trong chánh điện có pho tượng Phật Thích Ca bằng đá nguyên khối đặt trên một tòa sen cao khoảng 2 m và một pho tượng miêu tả Đức Phật cưỡi trên rắn thần Muchalinda.

Phía bên ngoài chánh điện chùa có một khuôn viên xanh mát rợp bóng cây cổ thụ, không gian mát mẻ, thanh tịnh. Còn có nhiều bảo tháp chứa di hài các sư trụ trì chùa và nhà hội Sa La với kiến trúc kiểu nhà rông, làm nơi nghỉ ngơi, tu học của các sư sãi,...

chùa Dơi

Pho tượng Phật Thích Ca được thờ trong chánh điện (Ảnh: Sưu tầm)

Phía sau chùa có những ngôi mộ kỳ lạ, trên mỗi mộ có vẽ hình 1 con heo, đây là những con heo 5 móng (heo thường chỉ có 3 móng). 

Bí ẩn về loài Dơi và Heo 5 móng tại chùa Dơi

Đến chùa Dơi thì quả thật không nên bỏ qua những câu chuyện loài dơi làm nên cái tên của chùa trong lòng người dân tứ xứ. Khuôn viên chùa có nhiều cây sao và dầu – nơi trú ẩn của hàng vạn con dơi. Cứ chiều đến hàng vạn con dơi lại kéo về sân chùa che kín cả bầu trời. Khác với tâm lí sợ sệt loài dơi của chúng ta, các vị sư ở đây cho rằng việc dơi đổ về chùa là phúc lành nhà Phật cho ngôi chùa này nên họ rất tích cực bảo vệ bầy dơi.

Đàn dơi hoạt động chủ yếu vào đêm, khoảng 6h chiều, chúng bay đi kiếm ăn và quay về vào khoảng 5h sáng hôm sau. Mặc dù ở Sóc Trăng cũng có nhiều ngôi chùa thanh tịnh khác với vườn cây bóng mát, nhưng việc bầy dơi này chỉ chọn chùa Dơi Sóc Trăng làm nơi cư trú là điều dường như vẫn còn bí ẩn. Chúng chỉ đậu trên những tán cây trong khuôn viên chùa, tuyệt nhiên không đậu ở bên ngoài.

chùa Dơi

Hình ảnh những con Dơi bí ẩn xuất hiện trong khuôn viên chùa Dơi (Ảnh: sưu tầm) 

Những ai tinh ý còn nhận ra chùa Dơi tỉnh Sóc Trăng có những ngôi mộ kỳ lạ, trên mỗi mộ có vẽ hình một con heo. Đây là những con heo 5 móng (heo thường chỉ có 3 móng) được các nhà sư nuôi trong chùa, và khi chết chúng được chôn tại đây.

Theo người Khmer thì lợn 5 móng là “cốt tinh” của con người. Mang ý nghĩa tâm linh xúi quẩy nên gia đình nào nuôi phải con heo này thì sẽ gặp bất hạnh, lục đục do bị con heo “thành tinh” này quấy phá. Vì vậy, từ hơn 20 năm trước, lợn 5 móng đã được gửi vào chùa Dơi nhờ trông nom, chăm sóc.

Nếu muốn một lần nhìn tận mắt loài vật này, các nhà sư sẵn sàng dẫn bạn đi lối cổng sau của chùa để thăm những chú heo 5 móng tại nhà nuôi.

Phát huy và giữ gin truyền thống văn hóa

Chùa Dơi là địa điểm hoạt động văn hóa tâm linh, là nơi tổ chức các lễ hội hàng năm của người Khmer. Khách du lịch có cơ hội tìm hiểu cặn kẽ về cuộc đời đức Phật qua những bức tranh miêu tả Đức Phật, từ lúc ra đời cho tới khi được khai minh rồi nhập Niết bàn..

Các bộ kinh ghi trên lá cây thốt nốt cùng những hiện vật quý hiếm mang giá trị đặc sắc về văn hóa tín ngưỡng của vùng đất Nam Bộ cũng được lưu giữ trong khuôn viên trang nghiêm của chùa. Hướng dẫn viên du lịch chắn chắn sẽ thuyết minh về chùa Dơi Sóc Trăng giúp bạn hiểu hơn nhiều điều. Trong khuôn viên còn có xây nhiều bảo tháp chứa di hài các sư trụ trì chùa, và nhà hội Sa La với kiến trúc kiểu nhà rông, làm nơi nghỉ ngơi, tu học của các sư sãi…

chùa Dơi

Chùa thường xuyên tổ chức các lễ hội để lưu giữ và phát huy văn hóa Khmer (Ảnh: sưu tầm)

Tìm hiểu thêm về văn hóa Việt Nam cùng quần thể di tích lịch sử nổi tiếng, quý vị có thể ghé thăm Đúc Đồng Bảo Long để có thêm nhiều kiến thức và thông tin bổ ích. Bên cạnh đó, nếu quý khách muốn tham khảo thêm các mẫu đồ thờ, tranh đồng, tượng đồng có thể liên hệ với chúng tôi qua số Hotline: 0968.966.268 để được tư vấn tốt nhất.

Có thể bạn quan tâm:

- Chùa Keo - Ngôi chùa cổ đẹp bậc nhất Việt Nam

- Chùa Giác Lâm - Cổ tự 300 năm tuổi giữa lòng Tp Hồ Chí Minh

Copyright © 2019 ĐÚC ĐỒNG BẢO LONG.