Các giai đoạn phát triển và đặc điểm của kiến trúc Phục Hưng

Kiến trúc thời kỳ Phục hưng là kiến trúc của thời kỳ giữa thế kỷ 14 và đầu thế kỉ 17 ở các vùng khác nhau của châu Âu. Lối kiến trúc này thể hiện một sự hồi sinh và phát triển của một số yếu tố của tư tưởng Hy Lạp và La Mã cổ đại. Bắt đầu từ thế kỉ 15 xuất hiện những tham vọng về khả năng phát triển, sự sáng tạo hài hòa và duy lý của con người, để ganh đua với quyền năng của thánh thần, bắt đầu với sự khám phá về luật phối cảnh thẳng của Filippo Brunelleschi, Leone Battista Alberti. Sau đó là sự nở rộ của những tài năng khác như Leonardo da Vinci, Raphael và đặc biệt là Michelangelo. Trong bài viết này, cùng tìm hiểu về các gia đoạn phát triển và đặc điểm của kiến trúc Phục Hưng nhé.

Các gia đoạn phát triển của kiến trúc Phục Hưng

Các nhà sử học ngày nay thường chia thời kỳ Phục hưng ở Ý thành ba giai đoạn. Trong khi đó, các nhà sử học nghệ thuật lại cho rằng có một khoảng thời gian gọi là "Phục Hưng sớm". Thời kì này bao gồm các phát triển trong thế kỷ 14, như các bức tranh và tác phẩm điêu khắc thế kỷ. Tuy nhiên, điều này tlại không thuộc phạm trù trong lịch sử kiến trúc.

+ Phục Hưng (1400–1500)

Trong giai đoàn Phục Hưng hay còn gọi là Quattrocento , các khái niệm về trật tự và quy tắc đã được khám phá và xây dựng nền móng. Các nghiên cứu về thời cổ đại đã dẫn đặc biệt đối với việc áp dụng các chi tiết cổ điển và trang trí vào trong xây dựng.

Các không gian được tổ chức bởi logic theo tỷ lệ, hình thức và đối tượng nhịp điệu cho hình học, bỏ qua cách tiến hành bằng trực giác như trong các tòa nhà thời Trung Cổ. Ví dụ điển hình của việc này là Basilica di San Lorenzo ở Florence của Filippo Brunelleschi (1377-1446).

Nhà thờ Basilica di San Lorenzo ở Florence - Công trình vĩ đại tiêu biểu của kiến trúc Phục Hưng

+ Phục Hưng đỉnh (1500–1525)

Trong giai đoạn Phục Hưng Đỉnh , khái niệm có nguồn gốc từ thời cổ đại đã được phát triển và sử dụng với các không gian lớn hơn. Các kiến trúc sư đại diện nhất là Bramante (1444-1514) đã mở rộng phạm vi áp dụng của kiến trúc cổ điển cho các tòa nhà hiện đại. Nhà thờ San Pietro in Montorio (1503) được lấy cảm hứng trực tiếp bởi hình tròn trên đền thờ La Mã. Lối kiến trúc của Ý khoảng thế kỉ XVI có ảnh hưởng rất lớn tới phong cách kiến trúc của Bramante. 

+ Phi tự nhiên (1520–1600)

Trong giai đoạn Phi tự nhiên , các kiến trúc sư đã tự do thể hiện phong cách, trường phái riêng của mình trong các công trình. Trong đó, nổi bật là việc sử dụng các hình thức kiến trúc để nhấn mạnh mối quan hệ vững chắc và không gian. Các lý tưởng Phục Hưng mang sự hài hòa nhường chỗ cho tự do hơn và sáng tạo. Các kiến trúc sư nổi tiếng nhất gắn liền với phong cách Mannerist là Michelangelo (1475-1564), người được coi là người phát minh ra cột khổng lồ, một trụ lớn trải dài từ dưới lên đỉnh của một mặt tiền.

Campidoglio ở Rome

Từ Phục Hưng đến phong cách Baroque

Hầu hết các nước khác ở châu Âu đã phát triển một loại phong cách gọi là proto-Renaissance, trước khi xây dựng các tòa nhà Phục Hưng đầy đủ. Mỗi quốc gia lần lượt hòa trộn truyền thống kiến trúc riêng của mình với phong cách mới, để các tòa nhà phong cách Phục Hưng trên khắp châu Âu được đa dạng hóa theo vùng.

Tại Ý, sự phát triển của kiến trúc Phục Hưng thành phi tự nhiên. Tức là phát triển tự do sáng tạo theo trường phái riêng của các kiến sử nổi tiếng như Michelangelo, Giulio Romano và Andrea Palladio. Điều này dẫn đến phong cách Baroque dù cùng xuất phát tại một thời kì và khu vực nhưng lại có sự khác biệt rõ nét.

Bên ngoài nước Ý, kiến trúc Baroque đã được phổ biến rộng rãi và phát triển đầy đủ hơn so với phong cách Phục Hưng. Một số Quốc gia có công trình kiến trúc tiêu biểu như Mexico và Philippines.

=>> Xem ngay các mẫu tượng đồng mỹ nghệ

Đặc điểm của Kiến trúc Phục Hưng

Các đặc điểm đặc trưng của kiến trúc La Mã cổ điển đã ảnh hưởng lớn tới các kiến trúc sư thời kỳ Phục hưng. Kiến trúc Phục Hưng mang đậm nét tôn giáo, đặc biệt là đạo Công giáo. Giá trị con người, vai trò và vị trí của con người được khám phá và phát triển mạnh trong thời gian này. Con người được coi như bản sao của hình ảnh của thánh thần.
Phong cách Phục Hưng nhấn mạnh vào tính đối xứng, tỷ lệ, hình học và tính hợp lệ của các bộ phận. Sắp xếp có trật tự của cột, trụ và các rầm đỡ. Sử dụng các mái vòm hình bán nguyệt, mái vòm hình bán cầu, hốc và các gian nhỏ thay thế các hệ thống có tỉ lệ phức tạp và các biên dạng bất thường theo các tòa nhà thời Trung cổ.

Mặt bằng
Các mặt bằng của tòa nhà thời Phục Hưng có hình vuông, hình dạng đối xứng, trong đó tỷ lệ này thường dựa trên một tiêu chuẩn. Trong một nhà thờ, các tiêu chuẩn thường là chiều rộng của một lối đi. Tức là khi tiền hành cần cs sự liên kết giữa mặt bằng và mặt tiền theo một tỉ lệ tiêu chuẩn.

Sant'Agostino, Rome, Giacomo di Pietrasanta, 1483

Mặt tiền

Mặt tiền thường đối xứng xung quanh trục thẳng đứng của công trình. Mặt tiền nhà thờ thường được vượt qua bằng một hình tam giác và bằng một hệ thống các trụ, vòm và các đầu trụ. Các cột và cửa sổ cho thấy một sự tiến triển về phía trung tâm. Một trong những mặt tiền thời Phục Hưng đầu tiên là Nhà thờ Pienza (1459-1462), được thiết kế bởi các kiến trúc sư Florentine Bernardo Gambarelli và Alberti.

Mặt tiền các tòa nhà dân  thường được chọn giải pháp gờ chỉ phào. Có một sự lặp lại thường xuyên của các lỗ hở trên mỗi tầng, cửa đi đặt ở trung tâm được đánh dấu bằng những chi tiết có tính năng như một ban công, hoặc trát vữa nhám chung quanh. Một nguyên mẫu điễn hình là mặt tiền cho Palazzo Rucellai (1446 và 1451) ở Florence chỉ định với ba hàng trụ ốp tường.

Cột và trụ

Các hình thức cột La Mã được sử dụng chủ yếu là Tuscan, Doric, Ionic, Corinthian và Composite. Các hình thức này là một cấu trúc để chống đỡ mái vòm hoặc đầu dầm, đôi khi hoàn toàn dùng để trang trí. Chúng được đặt áp sát các bức tường dưới hình dạng những trụ ốp tường. Trong thời kỳ Phục hHng, các kiến ​​trúc sư có mục đích sử dụng cột, pilasters, và entablatures như một hệ thống tích hợp. Một trong những công trình đầu tiên sử dụng pilasters như một hệ thống tích hợp là The Old Sacristy (1421-1440) của Brunelleschi.

Classical Orders, engraving from the Encyclopédie vol. 18. 18th century

Cung

Vòm là nửa vòng tròn, hoặc (trong phong cách Mannerist) được phân đoạn. Vòm thường được sử dụng trong vườn, hỗ trợ trên các trụ cột hoặc với trung tâm. Có thể có một phần của đầu cột giữa trung tâm và mọc của các kiến trúc. Alberti là một trong những người đầu tiên sử dụng kiến trúc này trên một quy mô hoành tráng tại St. Andrea tại Mantua.

Các kiểu hầm

Hầm thường không sử dụng khung sườn. Các công trình là nửa vòng tròn, hoặc phân đoạn và trên thiết kế vuông, không giống như các hầm kiểu Gothic hình chữ nhật. Các hầm kiểu ống được táp dụng trong kiến trúc ở St. Andrea tại Mantua.

Mái Vòm

Những mái vòm được sử dụng khá phổ biến, là một cấu trúc rất lớn đó là có thể nhìn thấy từ bên ngoài. Đây cũng là một phương tiện lợp không gian nhỏ hơn, nơi họ chỉ có thể nhìn thấy bên trong. Sau thành công của các mái vòm trong thiết kế của Brunelleschi cho Basilica di Santa Maria del Fiore và sử dụng của nó trong kế hoạch Bramante cho Vương cung thánh đường Thánh Phêrô (1506) ở Rome, mái vòm đã trở thành một yếu tố không thể thiếu trong kiến trúc nhà thờ và sau đó áp dụng ngay cả đối với kiến trúc thông thường, chẳng hạn như Villa Rotonda.

Kiến trúc mái vòm độc đáo của Villa Rotonda

Trần nhà

Mái nhà được tương thích với trần nhà bằng phẳng hoặc có phân ô. Trần nhà đã không còn bỏ ngỏ như trong kiến trúc thời Trung Cổ. Trần thường được sơn phết hoặc trang trí rất công phu.

Cửa

Cửa ra vào thường có dầm đỡ vuông. Có thể được đặt trong một cung hoặc được bao phủ bằng một hình tam giác hoặc phần trán tường. Lối vào mà không có cửa thường có dạng cong và được trang trí với quy mô rộng lớn.

=>> Các mẫu tượng Công giáo đẹp nhất hiện nay

Cửa sổ

Cửa sổ có thể được ghép nối và đặt trong một vòm bán nguyệt. Có thể có các dầm đỡ vuông và tam giác hoặc một phần trán tường, đó là cách thường được sử dụng phổ biến. Điển hình trong lĩnh vực này là công trình Palazzo Farnese ở Rome, bắt đầu từ năm 1517. Trong giai đoạn Mannerist các cung “Palladian” đã được dung nhiều, thường sử dụng một dạng một cao nửa vòng tròn mở hai bên có hai đầu lỗ vuông thấp hơn. Cửa sổ được sử dụng để đem ánh sáng vào tòa nhà. Kính màu thường được sử dụng, tuy nhiên ngày nay, đây cũng không phải là tiêu chí hàng đầu nữa.
Courtyard của Palazzo Strozzi, Florence

Tường
Bức tường bên ngoài thường được xây bằng gạch, ốp đá theo khối thẳng. Các góc của tòa nhà thường được nhấn mạnh bởi tường nhám qbắt góc. Tầng hầm và tầng trệt thường là tường nhám, tiêu biểu như Palazzo Medici Riccardi (1444-1460) ở Florence. Bức tường nội bộ được thông suốt và quét bề mặt với vôi. Đối với không gian trang trọng hơn, bề mặt bên trong được trang trí với các bức bích họa.

Bức tường đặc trưng xây theo kiểu liền khối

Các chi tiết
Các lối đi, hình nổi trên tường và tất cả các chi tiết trang trí được chạm khắc với độ chính xác tuyệt vời. Nghiên cứu và nắm vững các chi tiết của kiến trúc La Mã cổ đại là một trong những khía cạnh quan trọng của lý thuyết Phục Hưng. Mỗi một công trình lại mang một đặc điểm khác nhau. Một số kiến trúc sư thì chặt chẽ hơn trong việc sử dụng các chi tiết cổ điển so với những người khác. Cửa ra vào, cửa sổ vào được xây nổi bật, chìa ra ngoài xung quanh chứ không bị lõm như trong kiến trúc Gothic. Những bức tượng có thể được đặt trong hốc hoặc đặt trên chân cột. Chúng không được xây liền vào như kiến trúc thời Trung Cổ.

Nguồn: Sưu tầm

Bảo Long là đơn vị chuyên thi công đúc tạc các loại tượng đồng Phục Hưng. Chế tác theo tỷ lệ chuẩn nguyên tác tới trên 95%. Chế tác thủ công hoàn toàn bởi các nghệ nhân trong nước, mang lại sự tinh tế vầ độc đáo. Để biết thêm chi tiết, liên lạc ngay Hotline: 0968.966.268.

ĐÚC ĐỒNG BẢO LONG

Hotline: 0968.966.268